සූකිරි කතා-බස්
අවියෙන් පොත විතැන් නොවීමේ ලතින් අමරිකානු ආදර්ශය!
මාකේස්, මාකෝස් සමග
පරිවර්තනය-
Koombiya | කූඹියා
Koombiya | කූඹියා
බූන්දි, 01:58:01
EZLN (සැපටිස්ටා ජාතික විමුක්ති හමුදාව) යනු, මෙක්සිකෝවේ චියාපාස් ප්‍රාන්තය පදනම් කොටගත් සටන්කාමී සංවිධානයකි. 1994 ජනවාරියේ දින 14ක තරම් කෙටි කාල පරාසයක් තුළ සිදු වූ ඔවුන්ගේ පළමු නැගිටීම, ''දැන් ඉතින් ක්‍රම විරෝධය කම්මුතුයි!'' කියා හිත හදාගෙන සිටි බොහෝ පිරිස් අතර තිගැස්මක් ඇතිකරවන්නක් විය. සැපටිස්ටාවරු නව ලිබරල් ආර්ථීක ක්‍රමයට එරෙහි මතවාදයක් දරන අතර, ඔවුන්ට අනුව ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරීත්වය, සෘජුව බලය ලබා ගැනීම අරමුණු කොට නොගත් පූර්ව විප්ලව මාදිලියකි.
හිම ක්‍රීඩා වෙස් මුහුණ (Ski Mask) සැපටිස්ටාවරුන් අනන්‍යතා සැඟවීම පිණිස යොදා ගන්නා නමුත්, මේ වන විට එය ඔවුන්ගේ සංකේතය බවට පත් වී ඇත. ඔවුන්ගේ නායකයා ලෙස සැලකෙන ''දෙවන අණදෙන නිලධාරී මාකෝස්'' (Subcomandante Marcos), සිය අපූර්ව ලේඛන ශෛලිය මගින්,ලොව පුරා අති මහත් අවධානය දිනා ගත් අතර වෙස් මුහුණ මගින් සඟවන ලද අනන්‍යතාවය නිසාවෙන්ම මාකෝස් එක්තරා අන්දමකින් ගුප්ත චරිතයක් බවට පත්ව තිබේ.
අරගලය සහ සාහිත්‍යය අතර ඇත්තේ අවියෝජනීය සම්බන්ධයකි. මාකෝස් යනු, අති දුෂ්කර කොන්දේසි යටතේ පවා, ''පොත'' අත් නොහළ චේ ද ඇතුළත් ලතින් අමරිකානු විප්ලවවාදීන්ගේ ආදර්ශයේම දිගුවකි. මේ ඔහු සමග 2001 දී මෙක්සිකානු Cambio සඟරාව වෙනුවෙන් ගේබ්‍රියෙල් ගාර්ෂියා මාකේස් විසින් කරන ලද කතාබහකි.
මාකේස්- මේ සියළු අවුල් වියවුල් මැද්දේ තවමත් ඔබට පොත පත කියවන්නට වෙලාවක් තිඛෙනවාද?
මාකෝස්- ඇත්තෙන්ම. නැත්නම් අප කුමක් කරන්නද? අපට පෙර සිටි හමුදාවන්ගේ, සෙබළුන් ඔවුන්ගේ කාලය වැය කළේ රැස්වීම් පවත්වන්නටත් තමන්ගේ අවි ආයුධ ශුද්ධ කිරීමටත්. මෙතනදි, අපේ අවි ආයුධ වෙන්නේ ''වචන''! එනිසාවෙන්, හැමවිටම අපට එම ආයුධ ගබඩාව මත යැපෙන්නට සිදු වෙනවා.
මාකේස්- ඔබ ලියන කියන සියල්ලකින්ම පාහේ, ඒවායේ ආකෘතිය සහ අන්තර්ගතය හරහා ඔබ සතු බරපතල සාහිත්‍යමය පසුබිම පිළිබඳ යම් ඉඟියක් ලබා දෙනවා. මේ ආභාෂය ආවේ කොහෙන් ද? කොහොමද එතැනට පිවිසුනේ?
මාකෝස්- ඒක මගේ පුංචි කාලය දක්වා දිවෙන්නක්. අපේ පවුලේ ''වචන''වලට විශාල වටිනාකමක් තිබුණා. අපි ලෝකයට ගියේ භාෂාව මගින්. අපි කියවන්නට ඉගෙන ගත්තේ පාසලින් නොවෙයි- පුවත්පත් කියවීමෙන්. අපේ අම්මා සහ තාත්තා අපව කියවන්නට පෙළඹවූවා. අපි අළුත් දේ දැන ගත්තේ එයින්. කෙසේ හෝ අප භාෂාත්මක දැනීමක් අත් කරගත්තේ හුදෙක් එකිනෙකා සමග අදහස් හුවමාරුවෙන් නොව, කිසියම් දෙයක් අප විසින්ම ගොඩනගා ගැනීමෙන්. එය දෙන ලද පැවරුමක් හරහා ඉගෙනීමට වඩා සතුට උපදවන්නක්. අඳුරු යුගයන් එළඹෙන විට, බුර්ෂුවා බුද්ධිමතුන් ''වචනයෙහි'' ඇති අගය එතරම් සැලකිල්ලට ගන්නේ නැහැ. එයට ලැබීමට නියමිත වන්නේ දෙවන පෙළේ සැලකීමක් පමණයි. එතනදි තමයි, අපට- එනම් ස්වදේශීය ප්‍රජාවන්ට භාෂාව කැටපෝලයක් මෙන් වැදගත් වන්නේ.
ඔබට යම් මොහොතක තේරෙන්න ගන්නවා, සමහරක් දේ ප්‍රකාශ කිරීමේ දී, ''වචන'' ඔබව අසමත් කරන්නට ගන්නා බවක්. මේකම තමා ඔබට බලකරන්නේ, ඔබේ භාෂා කුසලතාව වර්ධනය කරගන්නට; ඔබ වචන දිගේ එහෙට මෙහෙට දුවලා එක්කෝ ඒවා සන්නද්ධ කරනවා; නැත්නම් නිරායුධ කරනවා.
මාකේස්- මේකෙම අනික් පැත්ත වෙනවා වෙන්න බැරිද? මේ භාෂාව සතු බලාත්මක පාලනය මගින් මේ නව යුගය ගොඩනගනවා වෙන්න බැරිද?
මාකෝස්- මේක හරියට මිශ්‍රණ යන්ත්‍රයක් (බ්ලෙන්ඩර් එකක්) වගෙයි. මුලින් දමන දේ ඔබ නොදන්නවා වුණත් වැඩේ අහවර වෙන්නෙ කොක්ටේල් එකක් හැදිලා.
මාකේස්- අපි ඔබේ පවුල ගැන කතා කරමු.
මාකෝස්- ඒක මධ්‍යම පාන්තික පවුලක්. මගේ පියා, අපේ පවුලේ ප්‍රධානියා: ඔහු (ලාසරස්) කාර්ඩෙනස්[1]ගෙ කාලෙ හිටපු ගම්බද ගුරුවරයෙක්. ඔහු කියන හැටියට, ඒ කාලෙ ඔවුන් ගුරුවරුන්ගේ කන් කැපුවා කොමියුනිස්ට්කාරයො වීමේ වරදට. අපේ අම්මත් ගම්බද ගුරුවරියක්. අපේ පවුල විශාල අගහිඟකම් තිබුණ පවුලක් නෙමෙයි.
ඒ පළාතේ සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම් වල ක්ෂිතිජය, එනම් සීමාව වුනේ ප්‍රාදේශික පුවත් පත් වල තිබුණු ප්‍රජාවට වෙන්වුන පිටු. බැහැර තිබූ ලෝකය වුනේ මෙක්සිකෝ මහ නගරය: හැම දේකටම වැඩිය එහේ තිබුණ පොත් සාප්පු තමා ආකර්ශනීයම දේ වුනේ. සමහර විටෙක, ප්‍රාදේශීයව පැවැත්වුන පොත් සල්පිල් තිබුණා. ඒවයෙන් අපි පොත් ගත්තා.
ගාර්සියා මාර්කේස්, ෆුඑන්ටස්[2], මොන්සිවේස්[3], වර්ගාස් ලෝසා (එයා හිතන විදිහ වෙනම දෙයක්).... කීප දෙනෙක් මේ කියන්නේ... අපි මේ අය සේරම දැන ගන්නේ අපේ දෙමව්පියන්ගෙන්. ඔවුන් අපිට මේ ලේඛකයන්ව හොයාගෙන යන්න පෙළඹවෙවුවා.
''සියක් වසක හුදෙකලාව''[4] තුලින් අපට ඒ කාලේ පළාතෙ හැටි සොබාව කියා දුන්නා. ''ආර්ටෙමියෝ කෲස් ගේ මරණය''[5] තුලින් විප්ලවයට මොකද වුනේ කියලා කියලා දුන්නා. කාලෝස් මොන්සිවේස්ගේ ''ඩයස් ඩි ගාර්ඩා''[6] තුලින් මැද පන්තියට වුන දේ කියලා දුන්නා. නග්න නමුත්, එක්තරා දුරකට ''නගරය සහ බල්ලන්''[7] යන්න අපේ ප්‍රතිමූර්තිය බවට පත් වුනා. මේ හැම දේම එහෙ තිබුණා. අපි සාහිත්‍යය සමග එක් වූ විදිහෙන්ම තමා බැහැර ලෝකය සමග එක් වුනෙත්. මං හිතන්නෙ අපිව නිර්මාණය වුනේ මේ දේවල් වලින්. අපි ලෝකය හොයා ගත්තේ කම්බියක් දිගේ එන පුවත් බලලා නොවෙයි. අපි ඒක හොය ගත්තෙ නවකතාවකින්, ලිපියකින් නොඑසේනම් කවියකින්. අපි බොහෝ වෙනස් මිනිසුන් බවට පත් වුනේ වුනේ එතනින්. මේක තමා අපේ මව්පියෝ අපට දුන්න බැලීමේ කණ්නාඩිය. බොහෝ අය බැලීමේ කණ්නාඩිය හැටියට ගන්නේ ජනමාධ්‍ය. කණගාටුදායක ලෙස, ඇතැම් කණ්නාඩි පාරාන්ධ නිසාවෙන් වෙමින් තියන දේවල් කිසිසේත්ම දෘෂ්‍යමාන නැහැ.
මාකේස්- මේ සියළු කියවීම් මැද ''දොන් ක්වික්සෝට්'' තිබුණේ කොහේද?
මාකෝස්- ඒක ඔවුන් (අම්මලා) දුන්න හරිම ලස්සන පොතක්- මට වයස දොළහයි...! තද කවරයක් තිබ්ඛෙ- ඒකෙ නම ''ඩොන් ක්වික්සෝට් ඩි ලා මැන්ෂා''[8] මම ඒ වෙද්දිත් ඒකෙ යොවුන් සංස්කරණය කියවල තිබුණෙ. මේක මං බලපොරොත්තුවෙන් හිටපු ඉතාම වටින සුවිශේෂ තෑග්ගක්. ශේක්ස්පියර් ආවා ඉන් පස්සෙ. ඒත්, මේ පොත් (මගේ ලෝකයට) ආව අනුපිළිවල මතක කළොත් එක එක වර්ගයේ යුග තිබුණා. මුලින්ම ලතින් අමෙරිකානු සාහිත්‍යය, ඊළඟට සර්වෙන්ටිස්[9], ඊටත් පස්සෙ ගාර්ෂියා ලෝකා[10]ව හමු වෙලා කලකින් කවි වලට වහ වැටුන යුගයක් ආවා. ඉතින්, ඔබත් (මාර්කේස්ට ඇඟිල්ල දිගු කරමින්) මේවට වගකියන්න ඕනෑ!
මාකේස්- මේ අතරෙ සාත්‍රේ සහ අස්තිත්වවාදය[11] එන්න ගත්තද?
මාකෝස්- නැහැ, ඒකට ආවෙ පස්සෙ. පැහැදිලිවම අස්තිත්වවාදයට කලින් අපි වෙත පැමිණි විප්ලවීය සාහිත්‍යය අච්චුවක හිරවෙලා වගේ තිබුනෙ. මාක්ස් සහ එංගල්ස් කියවන්න ගනිද්දිත්, සාහිත්‍යයේ ප්‍රහසනයෙන් සහ උත්ප්‍රාසයෙන් අපි හොඳටම කිලිටි වෙලා හිටියේ.
මාකේස්- දේශපාලනික න්‍යායන් කියෙව්වෙම නැද්ද?
මාකෝස්- මුල් කාලයේ නැහැ. මුල්ම අවදියේම අපි සාහිත්‍යට ඇදිලා ගියා. ඉන් පස්සෙ උසස් අධ්‍යාපනයත් එක්ක තමා දේශපාලනික වියමන් කියවන්න ගන්නේ.
මාකේස්- ඔබේ පාසල් යාළුවො හිතුවද ඔබ කොමියුනිස්ට්කාරයෙක් කියලා?
මාකෝස්- නෑ. මං හිතන්නෙ එහෙම වුනේ නැහැ. ඔවුන්ගෙන් බොහොමයක් හිතුවේ මම එළියෙන් රතු වුනත් ඇතුළෙන් සුදු කෙනෙක් විදිහට.
මාකේස්- මේ දවස්වල මොනවද කියවන්නේ?
මාකෝස්- දොන් ක්වික්සෝට් තියෙනවා මගේ ඇඳේ පැත්තක. ඒ වගේමයි, ගාර්ෂියා ලෝකාගේ රොමාන්සෙරෝ ගිතානෝ[12] හැමවිටම ළඟ තියාගෙන ඉන්නෙ. දේශපාලනික න්‍යායන් ඔස්සේ ලියවුනු හොඳම පොත තමයි ඩොන් ක්වික්සෝට් කියන්නෙ, හරියටම හැම්ලට් සහ මැක්බත් වගේම. මෙක්සිකානු දේශපාලන ක්‍රමයේ ඛේදාන්තයයි, හාස්‍යයයි වටහා ගත හැකි වෙනත් හොඳ ක්‍රමයක් නෑ, හැම්ලට්, මැක්බත් සහ ඩොන් ක්වික්සෝට් කියවනවට වඩා. අනේක විධ දේශපාලනික විග්‍රයන්ගෙන් පිරුණු තීරු ලිපියකට වඩා ඒවා බොහොම අගෙයි.
මාකේස්- ඔබ ලියන්නෙ අතින්ද, එහෙම නැතිනම් පරිගණකය භාවිතයෙන්ද?
මාකෝස්- පරිගණකයෙන්. මාර්තු මාසය බොහොම වැඩ අධික කාලයක් වුණු නිසාවෙන් විතරක් මට අතින් ලියන්නට සිදු වුණා. බොහෝවිට මම ලියන්නෙ කටුසටහනක්. ඊළඟට තවත් කටුසටහනක් සහ තවත් එකක්. ඔබට හිතේවි මහා විහිළුවක් වගේ. ඒත් මම සෑහීමකට පත් වෙන්නෙ හත් වෙනි කටු සටහනට වගේ ආවහම තමා!
මාකේස්- මොනවද ඔබ මේ දිනවල ලියමින් ඉන්නේ?
මාකෝස්- මම මෙතෙක් ලියන්න උත්සාහ කළ දේ අභූතරූපීයි. ඒක අපට අපවම පැහැදිලි කරදෙන්නට ගන්නා උත්සහයක්, එය බොහෝවිට කොහෙත්ම විය නොහැකි දෙයක්. අපි විරෝධාකල්ප දරන්නන් බව තේරුම් ගත යුතුයි. මොකද විප්ලවීය හමුදාවක් බලය උදුරාගැනීම හැමවිටම අරමුණු කරගන්නෙ නැති නිසා. ඒ අපට හමුවී ඇති හැම විරෝධාකල්පයක්ම සියලූ සංස්කෘතික මාර්ගයන්ගෙන් මුළුමනින්ම වෙනස්ව වර්ධනය වූත් ශක්තිමත් වූත් අංශයක් නිසා.
මාකේස්- සියල්ලෝම ඔබ හඳුනයි නම් ඇයි මේ වෙස් බැන්දුම්?[13]
මාකෝස්- ඔවුන් දන්නේ නෑ මා කවුදැයි කියා, ඔවුන් එය පිළිබඳ කිසිදු තැකීමක් කරන්නේ නෑ. මේ පවතින ක්‍රීඩාව තුල දෙවැනි අණදෙන නිලධාරි මාර්කෝස් මොන වගේ කෙනෙකුද කියන එක මිසක් මීට පෙර ඔහු කෙබඳු කෙනෙක්ද යන්න වැදගත් නෑ.
යොමුව-
1-[La'zaro] Ca'rdenas
2-Fuentes
3-Monsiva'is
4-One Hundred Years of Solitude by Garci'a Ma'rquez
5-The Death of Artemio Cruz
6-Dias de Guardar by Carlos Monsiva'is
7-The City and the Dogs
8-‘Don Quixote de la Mancha’ By Miguel de Cervantes
9-Cervantes (Miguel de Cervantes)
10-Garci'a Lorca
11-Existentialists
12-Romancero gitano
13-සැපටිස්ටා සටන්කරුවන්, හිස් වැසුම් මගින් අනන්‍යතාව සඟවාගෙන හිඳීම ඔවුන් පිළිබඳ උනන්දු වන පාර්ශ්වයන්ගේ නිරන්තර කුහුල දනවන්නක්. මාකේස් ද මේ පැනය නගන්නේ එනිසාවෙන්.
හිම ක්‍රීඩා වෙස් මුහුණ (Ski Mask) සැපටිස්ටාවරුන් අනන්‍යතා සැඟවීම පිණිස යොදා ගන්නා නමුත්, මේ වන විට එය ඔවුන්ගේ සංකේතය බවට පත් වී ඇත. ඔවුන්ගේ නායකයා ලෙස සැලකෙන ''දෙවන අණදෙන නිලධාරී මාකෝස්'' (Subcomandante Marcos), සිය අපූර්ව ලේඛන ශෛලිය මගින්,ලොව පුරා අති මහත් අවධානය දිනා ගත් අතර වෙස් මුහුණ මගින් සඟවන ලද අනන්‍යතාවය නිසාවෙන්ම මාකෝස් එක්තරා අන්දමකින් ගුප්ත චරිතයක් බවට පත්ව තිබේ.
අරගලය සහ සාහිත්‍යය අතර ඇත්තේ අවියෝජනීය සම්බන්ධයකි. මාකෝස් යනු, අති දුෂ්කර කොන්දේසි යටතේ පවා, ''පොත'' අත් නොහළ චේ ද ඇතුළත් ලතින් අමරිකානු විප්ලවවාදීන්ගේ ආදර්ශයේම දිගුවකි. මේ ඔහු සමග 2001 දී මෙක්සිකානු Cambio සඟරාව වෙනුවෙන් ගේබ්‍රියෙල් ගාර්ෂියා මාකේස් විසින් කරන ලද කතාබහකි.
මාකේස්- මේ සියළු අවුල් වියවුල් මැද්දේ තවමත් ඔබට පොත පත කියවන්නට වෙලාවක් තිඛෙනවාද?
මාකෝස්- ඇත්තෙන්ම. නැත්නම් අප කුමක් කරන්නද? අපට පෙර සිටි හමුදාවන්ගේ, සෙබළුන් ඔවුන්ගේ කාලය වැය කළේ රැස්වීම් පවත්වන්නටත් තමන්ගේ අවි ආයුධ ශුද්ධ කිරීමටත්. මෙතනදි, අපේ අවි ආයුධ වෙන්නේ ''වචන''! එනිසාවෙන්, හැමවිටම අපට එම ආයුධ ගබඩාව මත යැපෙන්නට සිදු වෙනවා.
මාකේස්- ඔබ ලියන කියන සියල්ලකින්ම පාහේ, ඒවායේ ආකෘතිය සහ අන්තර්ගතය හරහා ඔබ සතු බරපතල සාහිත්‍යමය පසුබිම පිළිබඳ යම් ඉඟියක් ලබා දෙනවා. මේ ආභාෂය ආවේ කොහෙන් ද? කොහොමද එතැනට පිවිසුනේ?
මාකෝස්- ඒක මගේ පුංචි කාලය දක්වා දිවෙන්නක්. අපේ පවුලේ ''වචන''වලට විශාල වටිනාකමක් තිබුණා. අපි ලෝකයට ගියේ භාෂාව මගින්. අපි කියවන්නට ඉගෙන ගත්තේ පාසලින් නොවෙයි- පුවත්පත් කියවීමෙන්. අපේ අම්මා සහ තාත්තා අපව කියවන්නට පෙළඹවූවා. අපි අළුත් දේ දැන ගත්තේ එයින්. කෙසේ හෝ අප භාෂාත්මක දැනීමක් අත් කරගත්තේ හුදෙක් එකිනෙකා සමග අදහස් හුවමාරුවෙන් නොව, කිසියම් දෙයක් අප විසින්ම ගොඩනගා ගැනීමෙන්. එය දෙන ලද පැවරුමක් හරහා ඉගෙනීමට වඩා සතුට උපදවන්නක්. අඳුරු යුගයන් එළඹෙන විට, බුර්ෂුවා බුද්ධිමතුන් ''වචනයෙහි'' ඇති අගය එතරම් සැලකිල්ලට ගන්නේ නැහැ. එයට ලැබීමට නියමිත වන්නේ දෙවන පෙළේ සැලකීමක් පමණයි. එතනදි තමයි, අපට- එනම් ස්වදේශීය ප්‍රජාවන්ට භාෂාව කැටපෝලයක් මෙන් වැදගත් වන්නේ.
ඔබට යම් මොහොතක තේරෙන්න ගන්නවා, සමහරක් දේ ප්‍රකාශ කිරීමේ දී, ''වචන'' ඔබව අසමත් කරන්නට ගන්නා බවක්. මේකම තමා ඔබට බලකරන්නේ, ඔබේ භාෂා කුසලතාව වර්ධනය කරගන්නට; ඔබ වචන දිගේ එහෙට මෙහෙට දුවලා එක්කෝ ඒවා සන්නද්ධ කරනවා; නැත්නම් නිරායුධ කරනවා.
මාකේස්- මේකෙම අනික් පැත්ත වෙනවා වෙන්න බැරිද? මේ භාෂාව සතු බලාත්මක පාලනය මගින් මේ නව යුගය ගොඩනගනවා වෙන්න බැරිද?
මාකෝස්- මේක හරියට මිශ්‍රණ යන්ත්‍රයක් (බ්ලෙන්ඩර් එකක්) වගෙයි. මුලින් දමන දේ ඔබ නොදන්නවා වුණත් වැඩේ අහවර වෙන්නෙ කොක්ටේල් එකක් හැදිලා.
මාකේස්- අපි ඔබේ පවුල ගැන කතා කරමු.
මාකෝස්- ඒක මධ්‍යම පාන්තික පවුලක්. මගේ පියා, අපේ පවුලේ ප්‍රධානියා: ඔහු (ලාසරස්) කාර්ඩෙනස්[1]ගෙ කාලෙ හිටපු ගම්බද ගුරුවරයෙක්. ඔහු කියන හැටියට, ඒ කාලෙ ඔවුන් ගුරුවරුන්ගේ කන් කැපුවා කොමියුනිස්ට්කාරයො වීමේ වරදට. අපේ අම්මත් ගම්බද ගුරුවරියක්. අපේ පවුල විශාල අගහිඟකම් තිබුණ පවුලක් නෙමෙයි.
ඒ පළාතේ සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම් වල ක්ෂිතිජය, එනම් සීමාව වුනේ ප්‍රාදේශික පුවත් පත් වල තිබුණු ප්‍රජාවට වෙන්වුන පිටු. බැහැර තිබූ ලෝකය වුනේ මෙක්සිකෝ මහ නගරය: හැම දේකටම වැඩිය එහේ තිබුණ පොත් සාප්පු තමා ආකර්ශනීයම දේ වුනේ. සමහර විටෙක, ප්‍රාදේශීයව පැවැත්වුන පොත් සල්පිල් තිබුණා. ඒවයෙන් අපි පොත් ගත්තා.
ගාර්සියා මාර්කේස්, ෆුඑන්ටස්[2], මොන්සිවේස්[3], වර්ගාස් ලෝසා (එයා හිතන විදිහ වෙනම දෙයක්).... කීප දෙනෙක් මේ කියන්නේ... අපි මේ අය සේරම දැන ගන්නේ අපේ දෙමව්පියන්ගෙන්. ඔවුන් අපිට මේ ලේඛකයන්ව හොයාගෙන යන්න පෙළඹවෙවුවා.
''සියක් වසක හුදෙකලාව''[4] තුලින් අපට ඒ කාලේ පළාතෙ හැටි සොබාව කියා දුන්නා. ''ආර්ටෙමියෝ කෲස් ගේ මරණය''[5] තුලින් විප්ලවයට මොකද වුනේ කියලා කියලා දුන්නා. කාලෝස් මොන්සිවේස්ගේ ''ඩයස් ඩි ගාර්ඩා''[6] තුලින් මැද පන්තියට වුන දේ කියලා දුන්නා. නග්න නමුත්, එක්තරා දුරකට ''නගරය සහ බල්ලන්''[7] යන්න අපේ ප්‍රතිමූර්තිය බවට පත් වුනා. මේ හැම දේම එහෙ තිබුණා. අපි සාහිත්‍යය සමග එක් වූ විදිහෙන්ම තමා බැහැර ලෝකය සමග එක් වුනෙත්. මං හිතන්නෙ අපිව නිර්මාණය වුනේ මේ දේවල් වලින්. අපි ලෝකය හොයා ගත්තේ කම්බියක් දිගේ එන පුවත් බලලා නොවෙයි. අපි ඒක හොය ගත්තෙ නවකතාවකින්, ලිපියකින් නොඑසේනම් කවියකින්. අපි බොහෝ වෙනස් මිනිසුන් බවට පත් වුනේ වුනේ එතනින්. මේක තමා අපේ මව්පියෝ අපට දුන්න බැලීමේ කණ්නාඩිය. බොහෝ අය බැලීමේ කණ්නාඩිය හැටියට ගන්නේ ජනමාධ්‍ය. කණගාටුදායක ලෙස, ඇතැම් කණ්නාඩි පාරාන්ධ නිසාවෙන් වෙමින් තියන දේවල් කිසිසේත්ම දෘෂ්‍යමාන නැහැ.
මාකේස්- මේ සියළු කියවීම් මැද ''දොන් ක්වික්සෝට්'' තිබුණේ කොහේද?
මාකෝස්- ඒක ඔවුන් (අම්මලා) දුන්න හරිම ලස්සන පොතක්- මට වයස දොළහයි...! තද කවරයක් තිබ්ඛෙ- ඒකෙ නම ''ඩොන් ක්වික්සෝට් ඩි ලා මැන්ෂා''[8] මම ඒ වෙද්දිත් ඒකෙ යොවුන් සංස්කරණය කියවල තිබුණෙ. මේක මං බලපොරොත්තුවෙන් හිටපු ඉතාම වටින සුවිශේෂ තෑග්ගක්. ශේක්ස්පියර් ආවා ඉන් පස්සෙ. ඒත්, මේ පොත් (මගේ ලෝකයට) ආව අනුපිළිවල මතක කළොත් එක එක වර්ගයේ යුග තිබුණා. මුලින්ම ලතින් අමෙරිකානු සාහිත්‍යය, ඊළඟට සර්වෙන්ටිස්[9], ඊටත් පස්සෙ ගාර්ෂියා ලෝකා[10]ව හමු වෙලා කලකින් කවි වලට වහ වැටුන යුගයක් ආවා. ඉතින්, ඔබත් (මාර්කේස්ට ඇඟිල්ල දිගු කරමින්) මේවට වගකියන්න ඕනෑ!
මාකේස්- මේ අතරෙ සාත්‍රේ සහ අස්තිත්වවාදය[11] එන්න ගත්තද?
මාකෝස්- නැහැ, ඒකට ආවෙ පස්සෙ. පැහැදිලිවම අස්තිත්වවාදයට කලින් අපි වෙත පැමිණි විප්ලවීය සාහිත්‍යය අච්චුවක හිරවෙලා වගේ තිබුනෙ. මාක්ස් සහ එංගල්ස් කියවන්න ගනිද්දිත්, සාහිත්‍යයේ ප්‍රහසනයෙන් සහ උත්ප්‍රාසයෙන් අපි හොඳටම කිලිටි වෙලා හිටියේ.
මාකේස්- දේශපාලනික න්‍යායන් කියෙව්වෙම නැද්ද?
මාකෝස්- මුල් කාලයේ නැහැ. මුල්ම අවදියේම අපි සාහිත්‍යට ඇදිලා ගියා. ඉන් පස්සෙ උසස් අධ්‍යාපනයත් එක්ක තමා දේශපාලනික වියමන් කියවන්න ගන්නේ.
මාකේස්- ඔබේ පාසල් යාළුවො හිතුවද ඔබ කොමියුනිස්ට්කාරයෙක් කියලා?
මාකෝස්- නෑ. මං හිතන්නෙ එහෙම වුනේ නැහැ. ඔවුන්ගෙන් බොහොමයක් හිතුවේ මම එළියෙන් රතු වුනත් ඇතුළෙන් සුදු කෙනෙක් විදිහට.
මාකේස්- මේ දවස්වල මොනවද කියවන්නේ?
මාකෝස්- දොන් ක්වික්සෝට් තියෙනවා මගේ ඇඳේ පැත්තක. ඒ වගේමයි, ගාර්ෂියා ලෝකාගේ රොමාන්සෙරෝ ගිතානෝ[12] හැමවිටම ළඟ තියාගෙන ඉන්නෙ. දේශපාලනික න්‍යායන් ඔස්සේ ලියවුනු හොඳම පොත තමයි ඩොන් ක්වික්සෝට් කියන්නෙ, හරියටම හැම්ලට් සහ මැක්බත් වගේම. මෙක්සිකානු දේශපාලන ක්‍රමයේ ඛේදාන්තයයි, හාස්‍යයයි වටහා ගත හැකි වෙනත් හොඳ ක්‍රමයක් නෑ, හැම්ලට්, මැක්බත් සහ ඩොන් ක්වික්සෝට් කියවනවට වඩා. අනේක විධ දේශපාලනික විග්‍රයන්ගෙන් පිරුණු තීරු ලිපියකට වඩා ඒවා බොහොම අගෙයි.
මාකේස්- ඔබ ලියන්නෙ අතින්ද, එහෙම නැතිනම් පරිගණකය භාවිතයෙන්ද?
මාකෝස්- පරිගණකයෙන්. මාර්තු මාසය බොහොම වැඩ අධික කාලයක් වුණු නිසාවෙන් විතරක් මට අතින් ලියන්නට සිදු වුණා. බොහෝවිට මම ලියන්නෙ කටුසටහනක්. ඊළඟට තවත් කටුසටහනක් සහ තවත් එකක්. ඔබට හිතේවි මහා විහිළුවක් වගේ. ඒත් මම සෑහීමකට පත් වෙන්නෙ හත් වෙනි කටු සටහනට වගේ ආවහම තමා!
මාකේස්- මොනවද ඔබ මේ දිනවල ලියමින් ඉන්නේ?
මාකෝස්- මම මෙතෙක් ලියන්න උත්සාහ කළ දේ අභූතරූපීයි. ඒක අපට අපවම පැහැදිලි කරදෙන්නට ගන්නා උත්සහයක්, එය බොහෝවිට කොහෙත්ම විය නොහැකි දෙයක්. අපි විරෝධාකල්ප දරන්නන් බව තේරුම් ගත යුතුයි. මොකද විප්ලවීය හමුදාවක් බලය උදුරාගැනීම හැමවිටම අරමුණු කරගන්නෙ නැති නිසා. ඒ අපට හමුවී ඇති හැම විරෝධාකල්පයක්ම සියලූ සංස්කෘතික මාර්ගයන්ගෙන් මුළුමනින්ම වෙනස්ව වර්ධනය වූත් ශක්තිමත් වූත් අංශයක් නිසා.
මාකේස්- සියල්ලෝම ඔබ හඳුනයි නම් ඇයි මේ වෙස් බැන්දුම්?[13]
මාකෝස්- ඔවුන් දන්නේ නෑ මා කවුදැයි කියා, ඔවුන් එය පිළිබඳ කිසිදු තැකීමක් කරන්නේ නෑ. මේ පවතින ක්‍රීඩාව තුල දෙවැනි අණදෙන නිලධාරි මාර්කෝස් මොන වගේ කෙනෙකුද කියන එක මිසක් මීට පෙර ඔහු කෙබඳු කෙනෙක්ද යන්න වැදගත් නෑ.
යොමුව-
1-[La'zaro] Ca'rdenas
2-Fuentes
3-Monsiva'is
4-One Hundred Years of Solitude by Garci'a Ma'rquez
5-The Death of Artemio Cruz
6-Dias de Guardar by Carlos Monsiva'is
7-The City and the Dogs
8-‘Don Quixote de la Mancha’ By Miguel de Cervantes
9-Cervantes (Miguel de Cervantes)
10-Garci'a Lorca
11-Existentialists
12-Romancero gitano
13-සැපටිස්ටා සටන්කරුවන්, හිස් වැසුම් මගින් අනන්‍යතාව සඟවාගෙන හිඳීම ඔවුන් පිළිබඳ උනන්දු වන පාර්ශ්වයන්ගේ නිරන්තර කුහුල දනවන්නක්. මාකේස් ද මේ පැනය නගන්නේ එනිසාවෙන්.
මේ වියමන ඔබේ මූණු පොතට එක් කරන්න-
Tags- Zapatista, EZLN, Zapatista Army of National Liberation, Ejército Zapatista de Liberación Nacional, Chiapas, Mexico, Gabriel Garcia Marquez interviews Subcomandante Marcos
පැරණි මාදිලියෙන් ලැබුණු ප්‍රතිචාර-
Tharaka Warapitiya මෙහෙම කියනවා :
Exellent work.Convey our salute to Sub comandant Marcos.This should be enthusiastic to our limited
social struglers
කිවුව වෙලාව- 2010-03-05 02:30:00
Exellent work.Convey our salute to Sub comandant Marcos.This should be enthusiastic to our limited
social struglers
කිවුව වෙලාව- 2010-03-05 02:30:00
Currents
වෙසෙස් බූන්දි
අදහස් බූන්දි
කතා-බස් කරන්ට්ස්
රත්තරං ටික
කෙටියෙන්
ඔමරි කරන්ට්ස්
ඔත්තු කරන්ට්ස්
කට කොකියනවට
පැන බූන්දි
Viva Che
BoondiLets
Raha
Cine බූන්දි
රංග බූන්දි
සිත්තර බූන්දි
රහ කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
රහ ඔත්තු
රහ වීඩියෝ
චිත්‍රකතා
BoondiLets
Sookiri
වෙසෙස් බූන්දි
කතන්දර බූන්දි
පොත් බූන්දි
සූකිරි කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
සූකිරි ඔත්තු
රන් රෝස
BoondiLets
Plus
ප්‍රතිචාර
අඩවි දත්ත
Facebook Page
Boondi Google+
Boondi RSS
තවත් සූකිරි කතා-බස්
ඇත්තටම කවුද මේ ප‍්‍රදීප් මැතිව්?
ඒ මිනිස් අරගලයට මම හිස නමනවා! -මො.ල. සෙනෙවිරත්න
"බොහෝ ලේඛකයන් බයයි ඇත්ත කථාකරන්න!"- අශෝක හඳගම සමග කතාබහක්
"මට අවශ්‍ය අපගේ අනෙකා කෙතරම් විචිත්‍රවත්ද යන්න පෙන්වීමටයි."- නිශ්ශංක විජේමාන්න
"මේක හාඩ්වෙයාර් එකක යකඩ කපන එකෙකුගේ වැඩක්!"- නාගොල්ලාගොඩ ධර්මසිරි බෙනඩික්
BoondiLets
සතුට...!
එක් මිනිසෙක් බුද්ධ හමු වී මෙසේ කිවුවා.
"මට සතුට අවශ්‍යයි!"
එවිට බුද්ධ කීවා;
"මුලින්ම මට යන්න ඉවත් කරන්න. ඒ මමත්වයයි.
ඉන්පසු, අවශ්‍යයි යන්න ඉවත් කරන්න. ඒ තෘෂ්ණාවයි.... [More]
"මට සතුට අවශ්‍යයි!"
එවිට බුද්ධ කීවා;
"මුලින්ම මට යන්න ඉවත් කරන්න. ඒ මමත්වයයි.
ඉන්පසු, අවශ්‍යයි යන්න ඉවත් කරන්න. ඒ තෘෂ්ණාවයි.... [More]
What's New | අලුතෙන්ම
කවි|
ආනන්ද
31-Secs
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) මාලා කරුවෙකු සේ මල් සොයා යන
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
Cine|
අසන්ධිමිත්තා- වෘත්තයෙන් ආපස්සට
3-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) සාහිත්‍යය හෝ සිනමාපට තවදුරටත් සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියම නොපතයි. රසවිඳින්නන්ව සාමාන්‍ය කතාවකින් නළවාදැමීමට නොහැකිය. තවදුරටත් ඔවුහුද හුරුපුරුදු නිර්මාණ ස්වභාවයම නොපතති. නිර්මාණකරුවකු... [More]
Cine|
රාමු තුළ යළි රාමු වුණු "දැකල පුරුදු කෙනෙක්"
6-Mins
(විකුම් ජිතේන්ද්‍ර) මේ යුගය ඡායාරූප හා කැමරා යුගයක් වන අතර වෘත්තීය හෝ අර්ධවෘත්තීය කැමරා භාවිත කරන ආධුනිකයා පවා අධි සුන්දරත්වයෙන් යුතු ඡායාරූප... [More]
අදහස්|
To Sir, With Love!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) To Sir With Love යනු මීට වසර 28 කට පමණ ඉහතදී කළු සුදු ටෙලිවිෂන් තිරයකින් මා බැලු චිත්‍රපටයකි. එය එතෙක්... [More]
වෙසෙස්|
මැදියම් රැයේ වාහනවලට අතවනන සුදු හැඳි ගැහැනිය
5-Mins
(තිලක් සේනාසිංහ ) අද මෙන් මහජනයා හෝ රථවාහන බහුල නොවූ මීට දශක හය හතකට පෙර ඇතැම් දිනවල මැදියම් රැය ආසන්නයේ දී කොළඹ බොරැල්ලේ... [More]
ඔත්තු|
හෙල්මලී ගුණතිලකගෙන් 'සහස් පියවර'
5-Secs
හෙල්මලී ගුණතිලක විසින් රචිත පළමු කෙටිකතා එකතුව වන 'සහස් පියවර' කෘතිය මුද්‍රණද්වාරයෙන් එළි දක්වා තිබේ.... [More]
පොත්|
ඉණෙන් හැලෙන කලිසමක් රදවා ගන්න තතනමින්...
2-Mins
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) පුද්ගල නාමයක්, වාසගමක් දුටු කල්හි ඔහුගේ ජාතිය/ ආගම/ කුලය/ ලිංගය/ ග්‍රාමීය, නාගරිකබව සිතියම් ගත කිරීම සාමාන්‍ය පුරුද්දක්. නමුත් "ඩොමිනික් චන්ද්‍රසාලි"... [More]
කෙටියෙන්|
මොන එල්ලුං ගස් ද?
පොත්|
උමතු වාට්ටුවට අප්පචිචී ඇවිත්!
6-Mins
(කේ.ඩී. දර්ශන) 'උඹට එහෙම යන්න බැහැ උඹ ඉන්න ඕනෙ මම ළඟ. මගේ හෙවණැල්ලෙන් මිදෙන්න උඹට බැහැ.'
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
රත්තරං ටික|
මෙන්න බත් කූරෙක්!
28-Secs
මත්සුවා බැෂෝ යනු කෘතහස්ත ජපන් කවියෙකි. බැෂෝගෙ කවිකාර කම දැක දිනක් ඔහුගේ ශිෂ්‍යයෙකු ද කවියක්... [More]
කවි|
ජානූ! පේ‍්‍රමයෙන් විතැන් විය හැකි දැයි මට කියන්න
24-Secs
(තුෂාරි ප්‍රියංගිකා) එකින් එක මතක අහුලමි
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
පොත්|
සෞන්දර්යය වෙනුවට කටු අතු- අපේ යුගයේ උරුමය!
13-Mins
(චූලානන්ද සමරනායක) කිවිඳියකගෙ කාව්‍ය ග‍්‍රන්ථයක් එළිදක්වන මොහොතක ඇගේ කවියට ප‍්‍රවේශ වෙන්න වඩාම සුදුසු මාවත මොකක්ද? මේක ටිකක් විසඳගන්න අමාරු ප‍්‍රශ්ණයක්. මොකද අද... [More]
ඔත්තු|
'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්'- දෙසැ. 01
11-Secs
මාලතී කල්පනා ඇම්බ්‍රෝස්ගේ 'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්' කාව්‍ය... [More]
වෙසෙස්|
වාලම්පුරි- වාසනාව, විහිළුව සහ මිත්‍යාව
1-Mins
(තාරක වරාපිටිය) ලංකාවේ ඉහළ "අලෙවි වටිනාකමක්" ඇති, ‘අනුහස් ඇති’ ගුප්ත වස්තුවකි වාලම්පුරිය. මෙම ‘වටිනාකම’ තීරණය වන්නේ එහි ඇති ද්‍රව්‍යමය වටිනාකම හෝ වෙනත්... [More]
පොත්|
"මතක වන්නිය" හෙවත් උතුරේ ශේෂ පත්‍රය
3-Mins
(සුරෝෂන ඉරංග) කලා කෘතියකින් භාවමය කම්පනයක් ඇතිකළ හැකි නම් එයට කිසියම් සමාජ බලපෑමක් සිදුකළ හැකිය. එසේ කම්පනයත්, පශ්චාත්තාපයත් ජනිත කළ, දමිළ බසින්... [More]
අදහස්|
විද්‍යාවේ සියවසක පිම්ම!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) පසුගිය සියවසේ මිනිස් ශිෂ්ඨාචාරය මුහුණපෑ ප්‍රධාන මාරක අභියෝග තුන වුයේ වසංගත, සාගත හා සංග්‍රාමයන්ය. ඒ සියවස තුල එසේ ඉන් මියැදුන... [More]
කරන්ට්ස්|
"අඟ"
19-Secs
(උපුල් සේනාධීරිගේ) අංඟ පුලාවකට නැති මිනිස්සු
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
වෙසෙස්|
ඇනා කැරනිනා සහ ඇනා ස්ටෙපානොව්නා
7-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) ලියෝ තෝල්ස්තෝයි විරචිත ඇනා කැරනිනා නවකතාවේ ප්‍රධාන කථා නායිකාව වන ඇනා අර්කෙඩියෙව්නා කැරනිනා නමැති චරිතය ගොඩනැංවීම සඳහා තෝල්ස්තොයිට කාන්තාවන් කිහිප... [More]