පුහුල් දෝසි
ගඩොල් කැටේ කතන්දරේ
බූන්දි, 07:20:51
ගොඩනැගිලි ඉදිරිකිරීම් කර්මාන්තයේදි කවදත් නැතුවම බැරි දෙයක් තමයි ගඩොල් කියන්නෙ. ඒත් මේ ගඩොල් ගලටත් ඉතිහාසයක් ඇති බව ඔබ දන්නවාද? ගඩොල් ගල් භාවිතය මුලින්ම ආරම්භ වෙලා තියෙන්නෙ නියෝලිතික යුගයෙදියි. ඒ කාලේදී බොහොම සරල ක්‍රමයක් අනුගමනය කරලා තමයි ගඩොල් සෑදිම කරලා තියෙන්නෙ. ඒ කියන්නෙ අනා ගත් මැටි හෝ මඩ සකසා ගත් අච්චුවක දමලා ඉර අව්වේ වේලෙන්නට තියලා තමයි ආදි වාසින් ගඩොල් නිර්මාණය කරගත්තෙ. සූර්ය තාපයෙන් වියලූ මඩ ගඩොල් සෑදිම සහ භාවිතය ඇරඹී ඇත්තේ මෙසපොතෙමියාවෙන්.
ඒ ක්‍රිස්තු පූර්ව 4000 කට පමණ පෙර. මැටි කර්මාන්තයේ හා තාක්ෂණයේ ක්‍රමික දියුණුවත් සමග පෝරණු උපකාරයෙන් ගඩොල් පිළිස්සීම ඇරඹිල තියෙනවා. එමගින් වඩා කල්පවතින විදියට ගඩොල් සකස් කරගන්නට පුළුවන් කම ලැබී තිබෙනවා. මුල්ම ශිෂ්ඨාචාර යුගවලට අයත් මෙසපොටේමියාවෙ සහ ඊජිප්තුවේ ගොඩනැගිලි වල මෙසේ පුළුස්සා සකසා ගත් ගඩොල් තවමත් දක්නට ලැබෙනවා. ඒවායෙහි පිටත බිත්ති පිලිස්සු ගඩොල් ඇතිරීමෙනුත් ඇතුළත බිත්ති සූර්ය තාපයෙන් වියලා ගත් ගඩොල් වලිනුත් සකසා තිබෙනු දක්නට පුළුවන්.
පුරාණ ඊජිප්තුවෙ සහ ඉන්දු නිම්න ශිෂ්ඨාචාර වාසීන් මඩ වියලා සකස් කරගත් ගඩොල් සුලබව භාවිතා කරලා තිබෙන බව බුහෙන්, මොහෙන්ජදාරෝ සහ හරප්පාහි නටබුන් වල පැහැදිව පෙනෙන්නට තිබෙනවා.
ඉන් පසු කාලයේදී රෝමානුවන්, ජර්මානුවන් සහ චීන ජාතිකයින් ගඩොල් සෑදිම සහ භාවිතය බොහෝ සෙයින් සිදු කලා. ඒ විතරක් නෙමෙයි ගඩොල් භාවිතා කරලා සුවිසල් එමෙන්ම ව්ශ්මිත ගොඩනැගිලි ඉදිකරන්නටත් පෙළඹුනා.
4 වෙනි සියවසේ ඉදිකල රෝමානු- කොන්ස්තන්තීනු බැසිලිකාව, වර්ෂ 1500 දී ජර්මනියේදී ඉදිකළ ලොව උසම ගඩොල් කුළුන සහිත ශාන්ත මාර්ටිනස් පල්ලිය, ඔර්ඩන්ස්බර්ගිහි ඉදිකර ඇති ලොව විශාලම ගඩොලින් නිම වූ රජ මාළිගය ලෙස සැළකෙන මැල්බර්ක් මාලිගය මේ විස්මිත ගඩොල් නිර්මාණ අතර තිබෙනවා. ඒ වගේම ජේතවනාරාම ස්ථූපය ලොව ඇති සුවිසල්ම ගඩොල් නිර්මාණ අතරින් එකක්.
ඒ ක්‍රිස්තු පූර්ව 4000 කට පමණ පෙර. මැටි කර්මාන්තයේ හා තාක්ෂණයේ ක්‍රමික දියුණුවත් සමග පෝරණු උපකාරයෙන් ගඩොල් පිළිස්සීම ඇරඹිල තියෙනවා. එමගින් වඩා කල්පවතින විදියට ගඩොල් සකස් කරගන්නට පුළුවන් කම ලැබී තිබෙනවා. මුල්ම ශිෂ්ඨාචාර යුගවලට අයත් මෙසපොටේමියාවෙ සහ ඊජිප්තුවේ ගොඩනැගිලි වල මෙසේ පුළුස්සා සකසා ගත් ගඩොල් තවමත් දක්නට ලැබෙනවා. ඒවායෙහි පිටත බිත්ති පිලිස්සු ගඩොල් ඇතිරීමෙනුත් ඇතුළත බිත්ති සූර්ය තාපයෙන් වියලා ගත් ගඩොල් වලිනුත් සකසා තිබෙනු දක්නට පුළුවන්.
පුරාණ ඊජිප්තුවෙ සහ ඉන්දු නිම්න ශිෂ්ඨාචාර වාසීන් මඩ වියලා සකස් කරගත් ගඩොල් සුලබව භාවිතා කරලා තිබෙන බව බුහෙන්, මොහෙන්ජදාරෝ සහ හරප්පාහි නටබුන් වල පැහැදිව පෙනෙන්නට තිබෙනවා.
ඉන් පසු කාලයේදී රෝමානුවන්, ජර්මානුවන් සහ චීන ජාතිකයින් ගඩොල් සෑදිම සහ භාවිතය බොහෝ සෙයින් සිදු කලා. ඒ විතරක් නෙමෙයි ගඩොල් භාවිතා කරලා සුවිසල් එමෙන්ම ව්ශ්මිත ගොඩනැගිලි ඉදිකරන්නටත් පෙළඹුනා.
4 වෙනි සියවසේ ඉදිකල රෝමානු- කොන්ස්තන්තීනු බැසිලිකාව, වර්ෂ 1500 දී ජර්මනියේදී ඉදිකළ ලොව උසම ගඩොල් කුළුන සහිත ශාන්ත මාර්ටිනස් පල්ලිය, ඔර්ඩන්ස්බර්ගිහි ඉදිකර ඇති ලොව විශාලම ගඩොලින් නිම වූ රජ මාළිගය ලෙස සැළකෙන මැල්බර්ක් මාලිගය මේ විස්මිත ගඩොල් නිර්මාණ අතර තිබෙනවා. ඒ වගේම ජේතවනාරාම ස්ථූපය ලොව ඇති සුවිසල්ම ගඩොල් නිර්මාණ අතරින් එකක්.
මේ වියමන ඔබේ මූණු පොතට එක් කරන්න-
Tags- History of Bricks, Jethawana Stupa, Anuradhapuraya
Currents
වෙසෙස් බූන්දි
අදහස් බූන්දි
කතා-බස් කරන්ට්ස්
රත්තරං ටික
කෙටියෙන්
ඔමරි කරන්ට්ස්
ඔත්තු කරන්ට්ස්
කට කොකියනවට
පැන බූන්දි
Viva Che
BoondiLets
Raha
Cine බූන්දි
රංග බූන්දි
සිත්තර බූන්දි
රහ කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
රහ ඔත්තු
රහ වීඩියෝ
චිත්‍රකතා
BoondiLets
Sookiri
වෙසෙස් බූන්දි
කතන්දර බූන්දි
පොත් බූන්දි
සූකිරි කතා-බස්
අදහස් බූන්දි
රත්තරං ටික
සූකිරි ඔත්තු
රන් රෝස
BoondiLets
Plus
ප්‍රතිචාර
අඩවි දත්ත
Facebook Page
Boondi Google+
Boondi RSS
නීල්යා කාරියවසම්ගෙන් තවත් වියමන්
පුහුල් දෝසි
චීනයේ රතු ලන්තෑරුම් උත්සවය සහ මකර-සිරස උත්සවය
පුහුල් දෝසි
ෆන් පිටුවෙන් එළියට ආ ලෝකේ පළමුවැනි හරස්පද ප්‍රහේළිකාව
ඉඟුරු
මල් මත සැඟවී සිට පහර දෙන මායාකාරයා
ඉඟුරු
"හෑන්ඩ් ෆිශ්"| අත් ඇති මාළුවෙක්
පුහුල් දෝසි
වාස්තු විද්‍යාවේ විශ්මිත දායාදය - කුට්ටම් පොකුණ
තවත් පුහුල් දෝසි
ක්ලෝනීයකරණයෙන් උපන් ඩොලී
ෆ්ලැමින්ගෝ වගතුග
මිනිසා හඳට යයි...! (එදා දිනමිණ- මිනිසා සඳ මත පා තැබූ පුවත රටට කී හැටි)
කඩදාසියේ කතාව
ඩයස් ලා සහ අපි
BoondiLets
කාල් සේගාන් කියයි.
ශ්‍රේෂ්ඨ බුද්ධිමතුන්ගෙන් අතැමෙකු සිනහවට ලක් වූ බව සත්‍යයකි. එහෙත්, ඉන් කියවෙන්නේ සිනහවට ලක් වන සියල්ලෝ ශ්‍රේෂ්ඨ බුද්ධිමතුන් වන බව නොවේ. ඔවුහු කොලම්බස් ට සිනාසුනහ. රයිට්... [More]
What's New | අලුතෙන්ම
කවි|
ආනන්ද
31-Secs
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) මාලා කරුවෙකු සේ මල් සොයා යන
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
සසර සැරි ගමනක ඉම
අතහැරීම ම නිවන කියන උතුමෙකු
අත නෑර අල්ල ගති ආනන්ද
මල,පැහැය,සුවඳ, ඈ... [More]
Cine|
අසන්ධිමිත්තා- වෘත්තයෙන් ආපස්සට
3-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) සාහිත්‍යය හෝ සිනමාපට තවදුරටත් සාම්ප්‍රදායික ආකෘතියම නොපතයි. රසවිඳින්නන්ව සාමාන්‍ය කතාවකින් නළවාදැමීමට නොහැකිය. තවදුරටත් ඔවුහුද හුරුපුරුදු නිර්මාණ ස්වභාවයම නොපතති. නිර්මාණකරුවකු... [More]
Cine|
රාමු තුළ යළි රාමු වුණු "දැකල පුරුදු කෙනෙක්"
6-Mins
(විකුම් ජිතේන්ද්‍ර) මේ යුගය ඡායාරූප හා කැමරා යුගයක් වන අතර වෘත්තීය හෝ අර්ධවෘත්තීය කැමරා භාවිත කරන ආධුනිකයා පවා අධි සුන්දරත්වයෙන් යුතු ඡායාරූප... [More]
අදහස්|
To Sir, With Love!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) To Sir With Love යනු මීට වසර 28 කට පමණ ඉහතදී කළු සුදු ටෙලිවිෂන් තිරයකින් මා බැලු චිත්‍රපටයකි. එය එතෙක්... [More]
වෙසෙස්|
මැදියම් රැයේ වාහනවලට අතවනන සුදු හැඳි ගැහැනිය
5-Mins
(තිලක් සේනාසිංහ ) අද මෙන් මහජනයා හෝ රථවාහන බහුල නොවූ මීට දශක හය හතකට පෙර ඇතැම් දිනවල මැදියම් රැය ආසන්නයේ දී කොළඹ බොරැල්ලේ... [More]
ඔත්තු|
හෙල්මලී ගුණතිලකගෙන් 'සහස් පියවර'
5-Secs
හෙල්මලී ගුණතිලක විසින් රචිත පළමු කෙටිකතා එකතුව වන 'සහස් පියවර' කෘතිය මුද්‍රණද්වාරයෙන් එළි දක්වා තිබේ.... [More]
පොත්|
ඉණෙන් හැලෙන කලිසමක් රදවා ගන්න තතනමින්...
2-Mins
(රෝහණ පොතුලියැද්ද) පුද්ගල නාමයක්, වාසගමක් දුටු කල්හි ඔහුගේ ජාතිය/ ආගම/ කුලය/ ලිංගය/ ග්‍රාමීය, නාගරිකබව සිතියම් ගත කිරීම සාමාන්‍ය පුරුද්දක්. නමුත් "ඩොමිනික් චන්ද්‍රසාලි"... [More]
කෙටියෙන්|
මොන එල්ලුං ගස් ද?
පොත්|
උමතු වාට්ටුවට අප්පචිචී ඇවිත්!
6-Mins
(කේ.ඩී. දර්ශන) 'උඹට එහෙම යන්න බැහැ උඹ ඉන්න ඕනෙ මම ළඟ. මගේ හෙවණැල්ලෙන් මිදෙන්න උඹට බැහැ.'
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
(-41 පිට)
'මම ගල් ගැහී අප්පච්චී දෙස බලාගෙන... [More]
රත්තරං ටික|
මෙන්න බත් කූරෙක්!
28-Secs
මත්සුවා බැෂෝ යනු කෘතහස්ත ජපන් කවියෙකි. බැෂෝගෙ කවිකාර කම දැක දිනක් ඔහුගේ ශිෂ්‍යයෙකු ද කවියක්... [More]
කවි|
ජානූ! පේ‍්‍රමයෙන් විතැන් විය හැකි දැයි මට කියන්න
24-Secs
(තුෂාරි ප්‍රියංගිකා) එකින් එක මතක අහුලමි
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
මංජුසාවකි හදවත මතක අහුරමි
සීත හිමයේ මිදුණු හිමකැටිති යට
ඔබට කවි ලියා සඟවමි
ජානූ!
පසුපස සෙවණැල්ල සේ ඇදෙමි... [More]
පොත්|
සෞන්දර්යය වෙනුවට කටු අතු- අපේ යුගයේ උරුමය!
13-Mins
(චූලානන්ද සමරනායක) කිවිඳියකගෙ කාව්‍ය ග‍්‍රන්ථයක් එළිදක්වන මොහොතක ඇගේ කවියට ප‍්‍රවේශ වෙන්න වඩාම සුදුසු මාවත මොකක්ද? මේක ටිකක් විසඳගන්න අමාරු ප‍්‍රශ්ණයක්. මොකද අද... [More]
ඔත්තු|
'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්'- දෙසැ. 01
11-Secs
මාලතී කල්පනා ඇම්බ්‍රෝස්ගේ 'නො පවතිනු වස් ප්‍රේමය ව පවතිමි' සහ 'පියා නො හැඹූ පියාපත්' කාව්‍ය... [More]
වෙසෙස්|
වාලම්පුරි- වාසනාව, විහිළුව සහ මිත්‍යාව
1-Mins
(තාරක වරාපිටිය) ලංකාවේ ඉහළ "අලෙවි වටිනාකමක්" ඇති, ‘අනුහස් ඇති’ ගුප්ත වස්තුවකි වාලම්පුරිය. මෙම ‘වටිනාකම’ තීරණය වන්නේ එහි ඇති ද්‍රව්‍යමය වටිනාකම හෝ වෙනත්... [More]
පොත්|
"මතක වන්නිය" හෙවත් උතුරේ ශේෂ පත්‍රය
3-Mins
(සුරෝෂන ඉරංග) කලා කෘතියකින් භාවමය කම්පනයක් ඇතිකළ හැකි නම් එයට කිසියම් සමාජ බලපෑමක් සිදුකළ හැකිය. එසේ කම්පනයත්, පශ්චාත්තාපයත් ජනිත කළ, දමිළ බසින්... [More]
අදහස්|
විද්‍යාවේ සියවසක පිම්ම!
2-Mins
(තාරක වරාපිටිය) පසුගිය සියවසේ මිනිස් ශිෂ්ඨාචාරය මුහුණපෑ ප්‍රධාන මාරක අභියෝග තුන වුයේ වසංගත, සාගත හා සංග්‍රාමයන්ය. ඒ සියවස තුල එසේ ඉන් මියැදුන... [More]
කරන්ට්ස්|
"අඟ"
19-Secs
(උපුල් සේනාධීරිගේ) අංඟ පුලාවකට නැති මිනිස්සු
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
තම හිස අත ගෑහ
අඟක්... ඔව් අඟක්
රයිනෝසිරසක හැඩගත් අඟක්
මොළයක් නැති සිරසක්
තෙතක් නැති හදවතක්... [More]
වෙසෙස්|
ඇනා කැරනිනා සහ ඇනා ස්ටෙපානොව්නා
7-Mins
(ඩිල්ෂානි චතුරිකා දාබරේ) ලියෝ තෝල්ස්තෝයි විරචිත ඇනා කැරනිනා නවකතාවේ ප්‍රධාන කථා නායිකාව වන ඇනා අර්කෙඩියෙව්නා කැරනිනා නමැති චරිතය ගොඩනැංවීම සඳහා තෝල්ස්තොයිට කාන්තාවන් කිහිප... [More]